KONYAR: “TÜRKİYE-RUSYA İŞ BİRLİĞİ KATMA DEĞER ÜRETEN İNOVATİF MODELLERLE GELİŞMELİ”
Atatürk Üniversitesi, Türkiye ile Rusya arasındaki tarihsel ve stratejik ilişkilerin ele alındığı “Türkiye-Rusya İlişkileri Üzerine Uluslararası Akademik Panel”e ev sahipliği yaptı.
Prof. Dr. Kemal Bıyıkoğlu Konferans Salonunda gerçekleştirilen panele, Atatürk Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Hacımüftüoğlu, Erzurum Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Zafer Aynalı, Rusya Dış İstihbarat Servisi (KGT) Başkanı Hasan Enes Karahan, Rusya Devlet Müsteşarı ve RANEPA Üniversitesi Vladimir Şehri Rektörü ile Rusya Meclis Milletvekili Dr. Kartukhin Vyaçeslav Yuriyeviç, Genelkurmay İstihbarat Eski Başkanı Em. Korgeneral İsmail Hakkı Pekin, Türk-Rus İş Dünyası Genel Başkanı Maksut Konyar ile akademisyenler, öğrenciler ve çok sayıda davetli katıldı.
Panele ayrıca, Atatürk Üniversitesi Rektör Yardımcıları Prof. Dr. Reyhan Keleş, Prof. Dr. Hasan Türkez ve Prof. Dr. Hasan Yılmaz ile alanında uzman çok sayıda akademisyen konuşmacı olarak katkı sundu.
TARİHSEL VE STRATEJİK İLİŞKİLER ELE ALINDI
Türkiye ile Rusya arasındaki tarihsel ve stratejik ilişkilerin ele alındığı “Türkiye-Rusya İlişkileri Üzerine Uluslararası Akademik Panel”e konuşmacı olarak katılan Türk-Rus İş Dünyası Genel Başkanı Maksut Konyar, iki ülke arasındaki ticari ilişkiler ve gelecek vizyonuna dair önemli değerlendirmelerde bulundu. Konyar, iki ülke arasındaki ekonomik iş birliğinin sadece enerji ve ithalat odaklı değil; ihracat, turizm, hizmetler ve yatırımlar gibi birçok farklı sektörü de kapsadığını ifade etti.
Konyar, Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı ve TÜİK verilerine göre, Türkiye ile Rusya arasındaki ticaret hacminin yıllara göre dağılımının şu şekilde gerçekleştiğini kaydetti:
“2019: 26,3 milyar dolar
2020: 17,8 milyar dolar (pandemi nedeniyle düşüş)
2021: 33,0 milyar dolar
2022: 68,2 milyar dolar
2023: 54,7 milyar dolar”
Maksut Konyar, pandemi döneminde yaşanan daralmanın ardından iki ülke ticaretinin yeniden yükselişe geçtiğini belirterek, “Türkiye’nin Rusya’ya ihracat performansı da 2017’den itibaren hızlı bir toparlanma gösterdi. 2018-2023 yılları arasında ihracatımız istikrarlı şekilde artış gösterdi” dedi.
“BİLİM, EĞİTİM VE İNOVASYON ODAĞI OLMALI”
Konyar, sadece rakamlara odaklanmanın yeterli olmadığını belirterek şunları söyledi:
“Türkiye ve Rusya arasında her alanda hızlı bir etkileşim ve ekonomik-ticari iş birlikteliğe çok elzem ihtiyaç var. Bunun yanında bilim ve eğitim konusunda ciddi çalışmalar yapmamız, farklı inovatif iş modelleri geliştirmemiz gerekiyor. Ülkemize her bakımdan katma değer kazandıracak, pratik sorun çözme mantığına dayanan projeler üretmeliyiz.”
İki ülke arasındaki ekonomik potansiyelin büyük olduğuna dikkat çeken Konyar, “Rabbim azmimizi arttırsın, ülkemize ve halkımıza faydalı hizmetlerde bulunmamızı nasip etsin” diyerek sözlerini tamamladı.
“TÜRKİYE VE RUSYA, BÖLGESEL GÜÇ DENGELERİNDE ÖNEMLİ İKİ AKTÖR”
Atatürk Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Hacımüftüoğlu da, Türkiye ve Rusya'nın tarihsel komşuluk bağlarının, özellikle 2000’li yıllarla birlikte yeni bir boyut kazandığını ifade etti. Değişen küresel dinamiklerin, iki ülkeyi yeniden iş birliği yolları aramaya yönelttiğini belirten Rektör Hacımüftüoğlu, şöyle konuştu:
“Küresel istikrarsızlıklar, ekonomik dönüşüm ve teknolojik gelişmeler, Türkiye ile Rusya’yı bölgesel ve küresel anlamda ortaklıklarını yeniden yapılandırmaya yöneltmiştir. Ortadoğu, Orta Asya, Kafkasya, Karadeniz ve Akdeniz gibi kritik bölgelerde gelişen olaylar, ortak çözüm arayışlarını kaçınılmaz kılmıştır. İki ülkenin siyasi kararlılığı, iş birliklerinin ivme kazanmasında etkili olmuştur. 2022 yılında ulaşılan 68 milyar dolarlık dış ticaret hacmi bu ilişkinin ekonomik boyutunu da açıkça ortaya koymaktadır.”
Bu doğrultuda, Türkiye-Rusya ilişkilerinin tüm yönleriyle değerlendirildiği akademik bir panele ev sahipliği yapmanın önemine dikkat çeken Rektör Hacımüftüoğlu, Erzurum’un bu tür etkinliklerle uluslararası ilişkilerdeki stratejik rolüne de katkı sağladığını belirtti.
İKİ OTURUMDA DERİNLEŞEN TARTIŞMALAR
Panelin ilk oturumu, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Reyhan Keleş başkanlığında gerçekleşti. Bu oturumda, Doç. Dr. Müge Yüce, Doç. Dr. Hüsnü Sefa Eryıldız ve Dr. Öğr. Üyesi Bahar Küpe; Türkiye-Rusya ilişkilerini siyasal, ekonomik ve hukuki yönleriyle ele alan sunumlar yaptı.
İkinci oturumda ise Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Hasan Türkez moderatörlüğünde, ulusal ve uluslararası düzeyde önemli isimler söz aldı. Rusya KGT Başkanı Hasan Enes Karahan, bölgesel güvenlik tehditlerini; Rusya Devlet Müsteşarı Dr. Kartukhin Vyaçeslav Yuriyeviç ise devlet sistemlerinde yapay zekâ entegrasyonu üzerine değerlendirmelerde bulundu. Eski Genelkurmay İstihbarat Başkanı İsmail Hakkı Pekin, Suriye ve Orta Doğu’daki gelişmelerin Türkiye-Rusya ilişkilerine etkisini analiz ederken, Türk-Rus İş Dünyası Genel Başkanı Maksut Konyar ise ikili ticaret hacmi ve ekonomik iş birliği fırsatlarını paylaştı.
PUTİN EN ÇOK ERDOĞAN’LA GÖRÜŞÜYOR
Rusya Devlet Müsteşarı Dr. Kartukhin Vyaçeslav Yuriyeviç ise Türkiye ile aralarındaki ilişkiyi daha güçlendirmek amacıyla Türkiye’ye geldiğini belirterek, “Putin, hangi devlet başkanıyla Erdoğan’la görüştüğü kadar görüşüyor? Hiçbir çekinceye gerek yok. Türk girişimciler rahatlıkla Rusya’ya gelip yatırım yapabilirler. Her türlü kolaylığı sağlamaya hazırız. Rusya’da dostlarınız olduğunu unutmayın. Turizm manasında ilk tercih ettiğimiz ülke Türkiye’dir. İki ülke arasında elçiyim, ülkeme döndüğümde izlenimlerimi rapor halinde Sayın Putin’e sunacağım” dedi.
TÜRKİYE, RUSYA’DA AYRICALIKLI ÜLKE KONUMUNDA
Fitne fesat yüzünden Türkiye-Rusya ilişkilerinin geçmişte sıkıntılı süreç yaşadığını hatırlatan Rusya KGT Başkanı Hasan Enes Karahan ise “Gerek Sayın Erdoğan’ın gerekse Sayın Putin’in azim ve kararlı duruşları, sabırları ve tabii ki tecrübeli siyasetleriyle iki ülke arasında gelinen nokta memnuniyet vericidir. Bu gelişmelerin daha ileriye götürülmesi gerekir. Biz de başta bölgemiz olmak üzere dünyaya huzur getirecek bu çabaya destek sunmak amacıyla buradayız. İş insanlarımız, bilim insanlarımız hiç çekinmeden Rusya’ya gelsinler ve iki ülkenin gelişmesine yarar sağlayacak katkıları sunsunlar” şeklinde konuştu.
İŞ BİRLİĞİ VURGUSU VE GELECEK VİZYONU
Program soru-cevap bölümü ve katılımcılara plaket takdimi ile sona erdi. Panel boyunca dile getirilen görüşlerde, Türkiye ile Rusya arasındaki iş birliğinin sadece bölgesel değil, küresel gelişmelere yön verecek nitelikte olduğu vurgulandı. Panelin, iki ülke arasındaki ilişkilerin akademik düzeyde de pekişmesine katkı sunduğu ifade edildi.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.